پیمان مدیریت یا (MC (Management Contracting همان طور که از نامش بر می‌آید، روشی است که در آن کارفرما، یک شرکت یا یک شخص را تعیین می‌کند تا مدیریت اجرای پروژه را بر عهده بگیرد.
مدیریت طرح، پیمانکاری مدیریت، مدیریت پیمان
مدیریت پیمان MC شخصیتی است حقوقی که به نمایندگی از طرف مجری طرح، مسوولیت مدیریت، کنترل و هماهنگی پروژه‌ها و مراحل اجرایی را به عهده دارد.
مدیریت طرح وظایف خود را در چارچوب روش‌ها، ضوابط و دستور العمل‌هایی که به تایید مجری رسیده است انجام داده و با اعمال مدیریت مستقیم و روزانه بر سایر عوامل اجرایی در مقابل مجری مسئولیت صحت انجام کیفی و کمی کار را طبق مشخصات، برآوردها و برنامه‌های اولیه و تغییرات احتمالی آن با ارائه گزارشات مستمر بعهده دارد.
در این روش:
- پرداخت به پیمانکار مدیریت پیمان معمولاً بصورت Cost Plus Fee (روش پرداخت درصدی) انجام می‌گردد.
- کارهای اجرایی معمولاً به قسمتهای کوچکتری تقسیم گردیده و رقابت زیادی در مناقصه ایجاد می‌شود.
- برای هر قسمتی از کارها که به مناقصه می‌رود طراحی باید تکمیل شده باشد.
- در این نوع قرارداد در مقایسه با روش طراحی و اجرا بصورت جداگانه، طراح در مراحل اولیه طراحی باید تصمیمات بیشتری اتخاذ نماید.
مزایا روش مدیریت طرح (MC)
- در صورتیکه MC در اواسط فاز طراحی و یا زودتر به کار گرفته شود، با ادغام شدن درون تیم طراحی و هماهنگی با تیم طراح قادر خواهد بود تجربیات و مهارت‌ها مربوط به ساخت را در طراحی‌ها اعمال نماید تا منجر به کاهش زمان، هزینه، اجرایی شدن بهتر طرح‌ها و افزایش امکان آنالیز مهندسی ارزش در مراحل طراحی و ساخت گردد.
- با توجه به اینکه نظارت بر عملیات اجرایی پیمانکاران ساخت بر عهده MC می باشد، بنابراین نیازی به خدمات نظارتی مهندسین مشاور نیست.
- حضور MC منجر به ایجاد هماهنگی مابین پیمانکاران ساخت و رفع مشکلات آنان به لحاظ عدم تداخل کاری می‌گردد.
- ارائه خدمات پشتیبانی به پیمانکاران ساخت منجر به تسریع عملیات اجرایی و همچنین پوشش دادن نقاط ضعف آنان می‌گردد.
- چون MC مستقیماً در طراحی و اجرا شرکت نمی‌کند، می‌تواند فارغ از مسایل مستقیم اجرایی منحصراً به مدیریت، برنامه‌ریزی و کنترل هزینه بپردازد.
- MC همچون عضوی از تیم کارفرما، تمایلات سودجویانه پیمانکاری ندارد و تنها هدفش جلب رضایت کارفرما است.
- در این روش رقابت شدیدی مابین پیمانکاران ساخت ایجاد می‌گردد، زیرا کار به بسته‌های کوچکتری تقسیم شده است و پیمانکاران با انجام صحیح و بموقع آن، سعی در به دست آوردن بسته‌های کاری بیشتری دارند.
در صورتی که قراردادهای ساخت توسط MC به پیمانکاران واگذار گردد دارای محاسن زیر است:
- کلیه ریسک‌های ناشی از عملیات ساخت به MC منتقل می‌گردد.
- مسئولیت کلیه جنبه‌های ساخت بر عهده یک پیمانکار واحد است.
- MC امکانات پشتیبانی و خدمات و تسهیلات مرکزی برای پیمانکاران تدارک خواهد دید.
شرح وظایف و خدمات مدیریت طرح (MC)
برای انجام طرح‌های عمرانی کشور در نظام فنی و اجرایی طرح‌های عمرانی کشور که در تاریخ 23/3/1375 بر اساس پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه به تصویب هیات وزیران رسیده است طرح‌های عمرانی در دو مرحله تهیه طرح و اجرای طرح انجام می‌شوند.
مرحله تهیه طرح که خود شامل مدیریت بر تهیه از جنبه ایفای وظایف قانونی غیر قابل واگذاری که کارفرما خود راساً با کارکنان خود، آنها را انجام میدهد و خدمات مدیریت تهیه طرح که کارفرما در صورت در اختیار نداشتن امکانات لازم یا بزرگ و پیچیده بودن طرح به پیمانکار خدمات مدیریت طرح واگذار می‌نماید.
مرحله اجرای طرح که خود شامل: مدیریت بر اجرای طرح از جنبه‌های وظایف قانونی غیر قابل واگذاری که کارفرما خود راساً با کارکنان خود آنها را انجام میدهد و خدمات مدیریت و کنترل که شامل خدمات مدیریت اجرای طرح، کنترل‌های مهندسی، کنترل پروژه و نظارت می شود.
توضیح اینکه خدمات مدیریت اجرای طرح، کنترل‌های مهندسی و کنترل پروژه را می‌توان در صورت نیاز به پیمانکار مدیریت اجرای طرح واگذار نمود.
با توجه به اطلاعات جمع آوری شده از اجرای پروژه‌ها به نظر می‌رسد در صورت نیاز لازم است انجام مدیریت تهیه طرح و مدیریت اجرای طرح توسط یک واحد تحت عنوان مدیریت طرح و ساخت صورت گیرد.
خدمات مدیریت اجرای طرح را برای تکمیل مرحله ساخت، بهره برداری و سپس نگهداری صحیح از واحدهای مختلف یک پروژه به شرح ذیل می‌توان عنوان نمود:
- خدمات مدیریت، هماهنگی و مشاوره
- تعیین خط مشی های اجرایی پروژه و رویه‌ها
- برنامه ریزی، تهیه برنامه‌های زمان بندی، کنترل پیشرفت عملیات و گزارش دهی به کارفرما
- هماهنگی عملیات اجرایی و نظارت بر ساخت
- کنترل و هماهنگی در مورد حمل و نقل و تحویل مواد و مصالح.
- کنترل مواد و مصالح و تجهیزات
- بازرسی میدانی، تست و راه اندازی
- خدمات دوره بهره برداری
- برآورد و کنترل هزینه
- تهیه اسناد و مدارک
- کنترل کیفیت و تضمین کیفیت
- مساعدت در امر استخدام و آموزش پرسنل بهره برداری
به عبارت دیگر به استناد تعاریف سازمان مدیریت و برنامه ریزی، مجری جهت مدیریت، کنترل و هماهنگی پروژه‌ها و مراحل اجرایی طرح پس از کسب مجوز از مراجع ذیصلاح می‌تواند از یک شرکت بعنوان مدیریت طرح استفاده و کلیه وظایف و مسئولیت‌های کارفرمایی را بجز موارد زیر به وی تفویض نماید:
- قبول تضمین ها و دستور تمدید، آزاد کردن، ضبط و یا واریز آنها
- تصویب تغییر مبلغ قرارداد
- تصویب تغییر مدت قرارداد
- تغییر مشخصات کلی ، تغییر سیستمها و اجزای اصلی کار
- تصویب قیمتهای جدید و حق‌الزحمه خدمات اضافی
- تصویب گزارش های مراحل مختلف خدمات مطالعه و طراحی
- تصویب تحویل موقت و تحویل قطعی
- تعلیق، خاتمه و فسخ قرارداد
- تصویب صورت وضعیت قطعی و صورتحساب نهایی
